WORLDCOOK'S REIZEN - TASHKENT (Oezbekistan)
Recepten uit Oezbekistan Reizen naar Oezbekistan Reizen naar andere landen

Tashkent is de hoofdstad van Oezbekistan en er wonen meer dan twee miljoen mensen. De stad is al bekend sinds de tweede eeuw voor Christus en was toen een kleine nederzetting. In de zeventiende eeuw maakte het deel uit van het Bukhara Khanaat, in 1809 werd het deel van het Kokand Khanaat. Het is een aangename stad met weinig verkeer, een welkome afwisseling als je uit het door files geplaveide Nederland komt.
In 1966 was er een enorme aardbeving en de Russen hielpen toen bij de wederopbouw; er wordt wel gezegd dat de Russen direct van de gelegenheid gebruik maakten om "wat" langer te blijven. 20% van de nieuw gebouwde appartementen werd aan Russische vrijwilligers gegeven, hetgeen leidde tot groot protest onder de Oezbeekse bevolking. De Russen lieten in elk geval een duidelijk stempel achter en hoewel de flats misschien heel bruikbaar waren, zijn ze geen van allen erg mooi.
In het allereerste begin heette Tashkent "Ming-Uruk" (duizend abrikozenbomen), en die naam was heel passend, want er staan vele duizenden abrikozenbomen in Tashkent, een groot aantal daarvan gewoon langs de openbare weg. Tashkent was niet altijd hoofdstad; in 1865 kwam de stad onder bescherming van de Russen, na sinds 1809 bij Kokand gehoord te hebben, en in 1918 werd de stad hoofdstad van autonoom Turkestan. Vervolgens werd Oezbekistan autonoom maar pas in 1930 werd Tashkent de hoofdstad van Oezbekistan.

Tashkent betekent "Stad van Steen" en deze naam kreeg het in de elfde eeuw. Het Ankerkanaal verdeelt de stad in twee delen, het oude Oezbeekse en het nieuwere Russische deel, hoewel sinds de aardbeving die verdeling niet zo duidelijk meer is. In het oude deel vind je de Chorsu (dit betekent "kruispunt" in het Oezbeeks) Bazaar, een kleurrijke plek temidden van oude uit modderstenen opgebouwde huisjes. De overheid is helaas begonnen deze huisjes af te breken, die waren niet zo overtuigd van de schoonheid ervan. Naast de bazaar staat de Kukeldah Medressa (foto rechts), een moskee uit de zestiende eeuw.
De Barak Khan medressa (foto aan de andere kant) is tegenwoordig een verkoopplaats voor handgemaakte souvenirs. Je vindt er doosjes met miniatuurschilderingen, handgesneden houtsnijwerken, grote metalen dozen en keramiek. Er is bijna geen enkele toerist en je kunt rustig de winkeltjes binnenlopen om te zien hoe men de dingen maakt. Tot voor enkele jaren geleden was de enige andere toeristische plek "Broadway", een eufemistische naam voor een smalle straat met restaurants in houten keten en verkoopstalletjes met Chinese rommel; toch was het daar altijd druk en gezellig. De overheid vond ook dit een doorn in het oog en heeft het weggevaagd, tezamen met een groot aantal bomen die het uitzicht op het standbeeld van Amir Timur belemmerden (foto onderaan de pagina).

Niet alleen rijden er weinig auto's in Tashkent rond, hun gemiddelde leeftijd is ook heel erg hoog. In Nederland is een auto van meer dan 25 jaar oud een oldtimer; in Tashkent is een op de twee auto's een oldtimer. Er zijn Wolga's, Zhiguli's, heel oude Lada's en Moskevitches. Openbaar vervoer heeft ook zijn beste tijd gekend en vaak zie je een chauffeur uit de bus springen om even snel iets te repareren. Toch zitten de bussen altijd vol met passagiers.

Behalve gemotoriseerd verkeer zie je ook nog een hoop karren, die getrokken worden door ezels op straat. Geiten en schapen zijn ook heel normaal, voornamelijk in de kleinere straatjes. Onze buurman had een koe op een heel klein stukje gras naast onze straat. Andere buren lieten dagelijks hun vier schapen uit, al waren het honden. Daarna werden ze terug in de tuin gezet.
Politieagenten zijn van een speciale soort. Aangezien de salarissen erg laag zijn, moeten ze hun creativiteit gebruiken om te overleven. Ze houden auto's aan en beweren dat deze door het rode licht zijn gereden. Deze bewering heeft vaak geen enkel waarheidsgehalte, maar het gaat hier om een trade off tussen geld en tijd. Als je tijd hebt om te argumenteren, doe je dat gedurende 5 minuten en uiteindelijk laat de agent je meestal gaan. Heb je geen tijd, dan stop je een briefje van duizend soum in je opgevouwen rijbewijs en laat de agent je zeker gaan.
Tashkent heeft ook een metro sinds 1970, en de stations zijn stuk voor stuk prachtig, in navolging van de metro van Moskou. Veel artiesten hebben bijgedragen en elk station heeft een eigen thema. Net als in veel andere ex-soviet status staat kunst hier vaak veel hoger in aanzien dan bij ons.  Men heeft heel veel bewondering voor schrijvers, beeldhouwers, schilders en componisten.

Mustaqilik metro

De kwaliteit van de ingrediënten om mee te koken is over het algemeen erg goed. In de bazaar maar ook op elke straathoek vind je verse groente en fruit. Het ziet er heerlijk uit en dat is het ook. Het is minder lang houdbaar dan bij ons maar daardoor zeker niet minder smakelijk - integendeel.
Links zie je de fruitssort "kurma"; ik heb het nooit ergens anders gezien dan in Oezbekistan en de Oezbeken zijn er dol op. Een ander typisch Centraal Aziatisch voedsel is lipioshka; het is een plat brood zonder gist, gebakken tegen de wand van een klei-oven. Die ovens zie je overal op straat en in kleine winkeltjes.
Verder zijn er heerlijke abrikozen. Abrikozenbomen bloeien heel vroeg. De winters kunnen koud zijn maar zijn altijd kort, zodat rond het lentefeest Navruz alle straten vol staan met bloesem. En in de herfst vind je veel verschillende soorten en kwaliteiten
abrikozen in de bazaar.

Oezbekistan heeft een aangenaam klimaat en het weer is gewoonlijk goed; er zijn twee vrij hete maanden in de zomer maar ikzelf vind dat niet erg. In 2000 was er een erg droog jaar, hetgeen leidde tot een droogtecrisis. Zelfs als het overdag heet is zijn de nachten koel. In de winter is het heel koud gedurende twee tot drie weken, dan vriest het en soms is er sneeuw. Maar daarna wordt het snel warmer. Een keer hadden we sneeuw eind augustus (zie foto), hetgeen heel raar was want de volgende dag was het weer heel warm.
Hieronder een foto van het standbeeld van Amir Timur, de grote veroveraar waarop de Oezbeekse regering zo trots op is, maar die wel, net als vele andere beroemde historische heersers en helden, vele miljoenen mensen heeft omgelgd.